NEW LITERACY STUDIES

 

Det har vist seg å ikkje være heilt enkelt å få tak på literacyomgrepet. Me kjenner godt til illiteracy, analfabetisme, men vil literacy då være ei nemning på motsettinga, det å kunne lese og skrive?

Forskerane på området er opptekne av lesing og skriving, men i ikkje berre som ei kunne som kvar ein av oss beherskar i ein større, mindre eller ein sånn passe grad. Aktivitet er eit sentralt stikkord her.  David Barton viser til literacy som « (…) a social activity», det vil seie at literacy ikkje berre er eit særdrag i oss sjølve, men at literacyaktivitetane våre, det vil seie alle dei samanhengane der me bruker literacy, enten som konsumentar eller produsentar, er del av ei større samanheng.

New Literacy Studies er ein nyare tradisjon innan literacyforskninga, der nettopp dei sosiale tilhøva ved lesing og skriving er det sentrale. Brian Street skil mellom ein autonom- og en ideologisk modell for literacy, der den autonome representerer eit tradisjonelt syn, med fokus på literacy som ferdigheiter, medan den ideologiske modellen ser på korleis literacy utspeler seg i ulike variantar innanfor, og i mellom, ulike sosiale kontekstar. Tanken er at ein kan sjå korleis literacy verkar saman med andre tilhøve, det være seg politiske- , økonomiske og andre sosiale strukturar, og at ringverknadene av litteracybruken må sjåast saman med desse andre tilhøva.